Over ethiek – De subtiele stem van het hart.

(Verschenen in Inzicht feb. 2014)

Een tijdje geleden las ik dat Eckhart Tolle zich sterk had laten inspireren door Barry Long en dat vond ik fijn om te horen want ik ben zelf ook fan van Barry Long, vooral omdat hij de essentie van spirituele oefening – dus het juist integreren van spiritueel inzicht – zo formuleerde: “Het belangrijkste aspect voor spirituele oefening is het opbrengen van zelfverloochening, geven en eerlijkheid, gedurende langere tijd en vanuit een innerlijk herkennen van wat juist en goed is.”

In de regel komt dat neer op het laten varen van je eigenbelang, maar niet altijd. Er zijn ook momenten waarin je uit oprechte waarheidsliefde je eigen waardigheid mag laten gelden. Maar dan doe je dat niet omdat jouw persoonlijke belang in het geding is, maar omdat je staat voor wat waar is. Het voorbijgaan aan je persoonlijke verlangens, voorkeuren en meningen is de sleutel.

Allicht! Wat je kunt natuurlijk niet lekker voor al je investeringen in het ‘ik’ blijven leven, en daarmee dus impliciet de hele ik-illusie bevestigen, en dan óók nog verwachten dat je ik-identificatie oplost. Dan kom je niet verder dan wat mentaal kunst- en vliegwerk en zelfbedrog. Nee, die identificatie zullen we moeten laten verhongeren door op te houden voor onze ik-verlangens te leven en in plaats daarvan voor heel iets anders te gaan leven, en niet af en toe eventjes, maar ons hele leven eraan wijden. Pas dan maken we de ruimte waarin ons ware wezen ons leven vorm kan gaan geven. Elke situatie is veel groter en complexer dan jouw persoonlijke belang alleen. Daarom is daadwerkelijk leven vanuit de identificatie met alle belangen in de hele situatie wat het ego werkelijk kan laten expanderen en hoe waarheid via jouw menselijk handelen in de wereld kan stromen.

Er zijn leraren geweest, ook in de adwaitatraditie, met de reputatie dat ze zich flink richtten op wat ze leuk en lekker vonden – in de regel geld, seks en invloed. Ik ga daar nu niks van vinden, want dat heeft zo weinig zin. Maar het betekent wel dat ze daarmee veel kansen hebben laten liggen om hun inzicht te gebruiken hun investeringen in hun persoonlijke verlangens –noem het karma – op te laten lossen en zo een paar stappen in de richting van bevrijding te zetten. Ook wekken ze daarmee de indruk dat het allemaal wel oké is. Tenminste, ik heb nooit gehoord dat zo iemand er eerlijk bij vertelde dat hij demonstreerde hoe je gebondenheid schept en vermeerdert in plaats van oplost. Toch zou werkelijk radicale waarheidslievendheid dat wel van ze verlangd hebben indien ze inderdaad beseften wat ze aan het doen waren. Waarschijnlijk beseften ze dat dus niet. Wellicht was dat omdat ze zich alleen nog identificeerden met hun onaantastbare Ware Aard, waardoor ze in de waan verkeerden dat ze daarmee volledige vrijheid al bereikt hadden en dat het allemaal niets uitmaakt. Maar dat is een grote vergissing en precies waar ik het hier over heb: het verschil tussen de sleutel in bezit hebben en geloven dat dat voldoende is, of hem daadwerkelijk juist gebruiken.

Vanuit het herkennen van onszelf als de Leegte ontstaat de broodnodige rust en ruimte waarin we ook de subtielere stem van het hart kunnen herkennen en horen. Maar ja, ik heb die zin wel vier keer opgeschreven en weer weggehaald, omdat “hart” ook weer zo’n woord is dat iedereen op zijn eigen manier uitlegt. Let wel, de stem van het hart is niet iets wat iedereen maar kent. Het is net als met onze ware aard: aan de ene kant is het niet echt mogelijk om het helemaal niet te kennen, maar desondanks zijn er talloze mensen die er hun leven lang overheen kijken en er iets anders voor aanzien. Opvattingen en ideeën, emoties en verlangens, ze worden maar al te vaak voor het hart aangezien of ermee vermengd, en dat is net zo’n grote vergissing als het ik aanzien voor je ware aard.

Maar er is in jou een diepe en gevoelige plek in het hart waar herkend wordt wat hier en nu zowel waar als relevant is, dus wat hier en nu het goede en juiste is om te doen. Die subtiele stem zul je moeten leren onderscheiden van de stemmen van je denken en je emoties, die allemaal gebonden zijn aan dat permanent draaiende ego-systeem van scannen en strategieën aandragen. Dat hele systeem is geworteld in “Wat heb ik eraan?” maar het hart heeft juist geen enkele boodschap aan die persoonlijke voorkeur. Het herkent wat werkelijk van belang is in de huidige situatie, ongeacht wat dat betekent – leuk of niet leuk – en voor wie.

Dit leren zien en voelen, en er eerlijk mee zijn in het moment zelf, je doen en laten erin geworteld laten zijn, ieder moment opnieuw, dát is het grote geheim van het juist gebruiken van de sleutel van zelfrealisatie.

In ieder van ons is er die subtiele innerlijke stem die ons altijd aanzet tot handelen op een manier die de bevrijding van onszelf en onze medemens ondersteunt. Die stem is hier en nu al deel van je ervaring. Ga je eraan voorbij of niet? Ben je werkelijk open dit hele moment volledig te ervaren en binnen te laten, en herken je dit deel dus ook? Hoor je wat die stem je nu zegt? En geef je respons?

Of kijk je alleen naar de oppervlakte en concludeer je modieus: “Oké. Dit is het!”

Ethiek is heel simpel. Elk denkend wezen in het universum weet al het verschil tussen goed en kwaad. Het is eenvoudigweg zaak je niet door je eigen gedachten en emoties af te laten leiden. Ook niet door nondualiteitsfilosofietjes.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

1 Response to Over ethiek – De subtiele stem van het hart.

  1. Bartjan schreef:

    Goed stuk!

    Zou ook goed zijn om dit eens op een woensdagavond te behandelen 🙂

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

* Copy This Password *

* Type Or Paste Password Here *